TORNA KALEMİ SEÇİMİ

Endüstriyel imalatın olmazsa olmazı olan tornalama işlemlerini yapmadan önce, üretim süreçlerinde kullanılacak kesicilerin hangi özelliklere sahip olması gerektiğini belirlemek kritik önem taşımaktadır. Bir başka deyişle, günümüzde endüstriyel imalat süreçlerinde torna kalemi seçimi büyük önem taşımaktadır. Şöyle ki, talaşlı imalatın amacı eldeki iş parçasına olabilecek en mükemmel şekli verecek şekilde talaş kaldırma işlemlerini yapmaktır. Bu amaca rahatlıkla ulaşabilmek ise ancak doğru iş parçasını doğru torna kalemiyle işlemek ile mümkün olmaktadır.

Torna Kalemi Seçiminde Önemli Olan Faktörler

Talaşlı imalat yöntemiyle yapılan üretim operasyonlarında, bir kaba talaş kalemini vida kalemi yerine, bir ince talaş kalemini bir kaba talaş kalemi yerine ya da bir vida kalemini bir yan kalem yerine verimli bir şekilde kullanmak çok mümkün değildir. Birbirinden farklı şekillerde üretilmiş farklı kesici kalemlerin her birinin farklı bir kesiş tarzı vardır. Bu kesiş tarzına göre de her kalemin farklı bir kullanma amacı bulunmaktadır. Endüstriyel üretimde kimi zaman iş parçalarının üzerinde tek bir işlem yapmak yeterli olmaktadır ancak ürün yelpazesinin genişlemesi ve üretilen ürünlerin karmaşıklaşması nedeniyle günümüzde birçok iş parçası üzerinde tek bir işlem yapmak yeterli olmamaktadır. Bu tarz iş parçaları üzerinde, yapılacak işlem çeşitliliğine göre birkaç farklı kalem kullanmak gerekmektedir. Bu gerekçelerle, yapılan işlemlerin hangisinde hangi kalemin kullanılması gerektiğine doğru bir şekilde karar vermek gerekmektedir. Talaşlı imalatta seçilecek kalemin her yönüyle iş parçasına en uygun kalem olması talaş kaldırma işleminin olabilecek en kusursuz şekilde yapılması için oldukça önemlidir. Eldeki iş parçasına ve üzerinde yapılacak işleme uygun kalem seçmemek, yapılacak işlemlerin olması gerektiği gibi yapılamamasına neden olduğu gibi, aynı zamanda zaman ve para kaybını da beraberinde getirir. Bu yüzden bir işe başlamadan önce kalem seçerken belli başlı birkaç önemli nokta göz önünde bulundurulmalıdır:

İş parçası üzerinde yapılacak işlemlerde ulaşılmak istenen kesme hızı, ilerleme ve devir katsayıları kalem seçiminde göz önüne alınmalıdır. Bu kriterlere göre en uygun torna kalemi seçilmelidir.
İş parçasının malzeme özellikleri torna kalemi seçimi için kritik önem arz etmektedir. Örneğin, bir iş parçasının yapıldığı malzeme yüksek rijitlik gösteriyor olabilir. Dolayısıyla malzemenin gösterdiği bu sertliği tolere edebilecek özelliklere sahip bir torna kalemi seçilmelidir. Ya da malzemenin özellikleri sebebiyle operasyon esnasında yüksek ısı açığa çıkabilir, bu durumda ise torna kaleminin yüksek ısıya dayanıklı olması gerekmektedir.
Yapılacak işlemlerin planlanan bitirilme süresi dikkate alınmalıdır. Örneğin, yüksek karbonlu bir malzeme yüksek devirde ve kısa zamanda işlenmek isteniyorsa, sert metal kalemle işlenmesi uygundur.

İş parçası üzerinde uygulanacak işlemlerin niteliği de torna kalemi seçiminde oldukça önemlidir. Yalnızca yapılacak operasyonların farklılaşması değil (vida açma, delik delme vb. şekilde), ayrıca yapılacak işlemlerde ulaşılmak istenen nitelikler de torna kalemi seçimini etkilemektedir. Örneğin, yapılacak işlem aynı olsa da iki farklı iş parçası üzerinde ulaşılmak istenen pürüzsüzlük değişebilir. Dolayısıyla torna kalemi seçimi de değişecektir.